Abdul S Naumanga
Member
- Jan 28, 2024
- 96
- 133
Source: Kitini cha sheria
UTANGULIZI
Hapa nchini, kumekuwa na mjadala wa muda mrefu kuhusu watanzania: je, ni wapole au waoga? Mjadala huu huibuka hasa pale ambapo raia hawaridhiki na vitendo vya mifumo ya utawala, kama vile suala la DP World, urasimu katika maofisi ya umma, na uonevu unaofanywa na maafisa wa umma. Mitazamo tofauti imejitokeza kuhusu suala hili: kuna wanaoamini watanzania ni wapole, wengine wanaoamini ni waoga, lakini binafsi, naamini kuwa ni wapole sababu ya uoga.
Utafiti binafsi via WhatsApp Polls
Pamoja na sifa nyingine kama uungwana na ukarimu, uoga unaweza kuwa kikwazo kikubwa cha maendeleo katika nchi yetu.
View: https://youtu.be/pGd1mlHneyU?si=QrMWjeC4ByQ4nSCd
View: https://youtu.be/pGd1mlHneyU?si=QrMWjeC4ByQ4nSCd
Chanzo: AyoTv
Msemo wa "Uoga wako, ndio umasikini wako" unaonesha umuhimu wa kushinda uoga ili kufikia mafanikio. Uoga huu husababishwa na uelewa mdogo wa haki za kiraia na sheria kwa ujumla. Hivyo, ni muhimu kwa nchi yetu kujenga mifumo imara itakayowapa wananchi ujasiri na hali ya kujiamini katika shughuli zao za kila siku. Hii itasaidia kuimarisha utawala bora, kukuza uchumi, kudumisha demokrasia, na kuhakikisha upatikanaji wa huduma bora kwa raia.
Ni maoni yangu kwamba, Tanzania inaweza kusaidia wananchi wake kuondokana na dhana ya uwoga kwa kuweka misingi thabiti ya uelewa wa masuala ya sheria, haki za binadamu, na utawala bora. Nitajadili maana na umuhimu wa sheria kama msingi wa utawala bora na haki za binadamu, na kutoa mapendekezo juu ya jinsi ya kuongeza uelewa wa masuala ya sheria na utawala bora nchini, kwa lengo la kujenga jamii yenye kujiamini na kuleta maendeleo.
Ni maoni yangu kwamba, Tanzania inaweza kusaidia wananchi wake kuondokana na dhana ya uwoga kwa kuweka misingi thabiti ya uelewa wa masuala ya sheria, haki za binadamu, na utawala bora. Nitajadili maana na umuhimu wa sheria kama msingi wa utawala bora na haki za binadamu, na kutoa mapendekezo juu ya jinsi ya kuongeza uelewa wa masuala ya sheria na utawala bora nchini, kwa lengo la kujenga jamii yenye kujiamini na kuleta maendeleo.
MAANA NA UMUHIMU WA SHERIA
Ni watanzania wachache sana wanao elewa maana sahihi ya sheria pamoja na umuhimu wake. Watanzania wengi huishia kufahamu tu kuwa sheria ni kanuni na taratibu za mahali fulani na baadhi hudhani sheria ni katiba.
Hata hivyo, Sheria ni mfumo wa kanuni na taratibu zilizowekwa kwenye jamii na mamlaka kwa ajili ya kuongoza matendo na uhusiano katika jamii kwa kueleza ni nini kinaruhusiwa kufanywa na katika utaratibu upi pamoja na yale yasiyoruhusiwa kufanywa na madhara ya kuyafanya. Hapa nadhani inatupa picha kwamba sheria ni zaidi ya taratibu zilizowekwa katika jamii kwani hata tamaduni zainataratibu zake. Mfano, kusalimia watu waliotuzidi umri, huu unaweza kuwa utaratibu katika jamii yetu lakini sio sheria.
Kujua sheria kuna umuhimu mkubwa katika kuondoa uoga miongoni mwa wananchi wa Tanzania kwa sababu zifuatazo:
Hata hivyo, Sheria ni mfumo wa kanuni na taratibu zilizowekwa kwenye jamii na mamlaka kwa ajili ya kuongoza matendo na uhusiano katika jamii kwa kueleza ni nini kinaruhusiwa kufanywa na katika utaratibu upi pamoja na yale yasiyoruhusiwa kufanywa na madhara ya kuyafanya. Hapa nadhani inatupa picha kwamba sheria ni zaidi ya taratibu zilizowekwa katika jamii kwani hata tamaduni zainataratibu zake. Mfano, kusalimia watu waliotuzidi umri, huu unaweza kuwa utaratibu katika jamii yetu lakini sio sheria.
Kujua sheria kuna umuhimu mkubwa katika kuondoa uoga miongoni mwa wananchi wa Tanzania kwa sababu zifuatazo:
- Kujiamini: Wananchi wakiwa na uelewa wa sheria, wanakuwa na ujasiri wa kusimama na kutetea haki zao bila woga.
Chanzo: Kitini cha sheria
- Kupunguza Uonevu: Kumekua na tabia ya maafisa wa umma kuwaonea wananchi haswa wale wasiojua sheria, lakini uelewa wa sheria unawezesha wananchi kutambua wakati haki zao zinapovunjwa na kuchukua hatua stahiki, hivyo kupunguza uonevu na unyanyasaji kama ilivyo sasa.
View: https://www.instagram.com/reel/C6wx_s7p-p8/?utm_source=ig_web_copy_link&igsh=MzRlODBiNWFlZA==
Chanzo: WasafiFM on Instagram
View: https://youtu.be/8jMf1md_VrU?si=FISQFo_RxFJ56QcP
Chanzo: YouTube
View: https://youtu.be/8jMf1md_VrU?si=FISQFo_RxFJ56QcP
Chanzo: YouTube
- Kuimarisha Uwazi: Wananchi wakijua sheria, wanaweza kudai uwazi na uwajibikaji kutoka kwa viongozi na taasisi za serikali, hivyo kuchangia katika kupunguza ufisadi na matumizi mabaya ya madaraka.
Chanzo: Kitini cha sheria
- Kuimarisha Haki za Binadamu: Uelewa wa sheria unawezesha wananchi kutambua na kudai haki zao, hivyo kuchangia katika kujenga jamii yenye haki na usawa.
Chanzo: Mwongozo wa Utawala Bora
Kwa ujumla, uelewa wa sheria ni muhimu kwa wananchi ili waweze kuishi bila woga, na kushiriki kikamilifu katika maendeleo ya taifa kwa njia inayozingatia haki na utawala bora.
MAPENDEKEZO
Napendekeza serikali ya Tanzania kufanya yafuatayo ili kuongeza uelewa wa masuala ya sheria kwa watanzania ili kuondokana na dhana ya uoga na kupandikiza ujasiri wenye kuleta maendeleo:
- Elimu ya Sheria Mashuleni: Sheria ni moja ya kozi kama sio ya pekee isiyofundishwa katika ngazi za chini za elimu (Primary – Advance) badala yake hufundishwa kuanzia level ya chuo na kuendelea. Sera ya elimu inapaswa kujumuisha moduli za masuala ya sheria katika ngazi za chini za elimu, kuanzia shule za msingi hadi vyuo vikuu. Ni muhimu kufundisha masuala ya sheria tangu mapema ili kuwapa wanafunzi uelewa wa msingi kuhusu haki, wajibu, na mifumo ya kisheria. Hii itasaidia kujenga msingi imara wa uelewa wa masuala ya sheria kwa kila Mtanzania.
- Kuwajengea Uwezo Watendaji na viongozi wa umma: Ni muhimu kutoa mafunzo kwa watendaji na viongozi wa umma kuhusu kanuni za utawala bora na umuhimu wa kufuata sheria. Hii itasaidia kuhakikisha kuwa watendaji na viongozi kama wabunge, na vyombo vya usalama wanatekeleza majukumu yao kwa ufanisi na haki, badala ya kutafuta maslahi binafsi. Mafunzo ya mara kwa mara yanaweza kuboresha utendaji wao na kuzuia matumizi mabaya ya mamlaka.
- Kuimarisha mifumo ya utoaji haki: Mifumo ya utoaji haki kama vile Mahakama na vyombo vya usalama viimarishwe kwa kuhakikisha vinakua vya haki na uwazi na vinavyoeleweka na kupatikana kiurahisi kwa kila mtanzania ili kujengea imani wananchi pamoja na kuhakikisha kuwa kuna mfumo madhubuti wa kushughulikia malalamiko na rufaa ili kuondoa adha ya ucheleweshwaji wa kesi na upatikanaji wa haki.
Chanzo: Tanzlii
- Kurahisisha Upatikanaji wa huduma za kisheria: Ni muhimu kurahisisha upatikanaji wa huduma za kisheria, ikiwa ni pamoja na huduma za ushauri wa kisheria na upatikanaji wa majalada yanayohusu sheria na haki za binadamu. Hii inaweza kujumuisha kuanzisha mabaraza maalumu ya msaada wa kisheria katika ngazi za kata, na kuhakikisha kuwa taarifa za kisheria zinapatikana kwa lugha rahisi
- Kuhamasisha Ushiriki wa Kijamii: Ni muhimu kuanzisha mifumo inayohamasisha wananchi kushiriki katika mchakato wa kutunga sera na sheria, pamoja na kusimamia utekelezaji wake. Hii inaweza kujumuisha kuanzisha vikundi vya kiraia vinavyoshiriki katika mijadala ya kisheria, kufanya mikutano ya ushirikishwaji wa umma, na kutoa fursa za wananchi kutoa maoni yao kuhusu masuala ya sheria na utawala bora.
Chanzo: Kitini cha sheria
MWISHO
Kujenga jamii yenye maendeleo kunahitaji wananchi wenye uelewa wa sheria na haki zao. Uoga unaotokana na kutokuwa na uelewa wa sheria unaweza kuzuia maendeleo ya kijamii na kiuchumi. Kwa kufuata mapendekezo nilioyatoa, Tanzania inaweza kuwasaidia wananchi kuondokana na uoga na kujenga kujiamini. Hii italeta demokrasia ya kweli na utawala bora, na kuchochea maendeleo. Wananchi wenye uelewa wa haki zao watasimama dhidi ya rushwa, ufisadi na kuchangia katika uboreshaji wa huduma za kijamii. Na hii ndiyo #TanzaniaTuitakayo.
View: https://youtu.be/aZRdp9y4fsM?si=nDKJykj7Es7QrJ0v
View: https://youtu.be/aZRdp9y4fsM?si=nDKJykj7Es7QrJ0v
Chanzo: WateteziTv
