Rorscharch
JF-Expert Member
- Jul 22, 2013
- 445
- 1,007
Je, Waafrika Tungeweza Kujifunza Kutoka kwa Wahindi na Waarabu?
Jioni ya Jumapili, nilikuwa nikiwa miongoni mwa wazee wa jiji hili kwenye kikao cha kahawa, mahali ambapo akili hupata fursa ya kutafakari zaidi hali ya jamii kuliko vitabu vya darasani. Katika mazungumzo hayo, mada nyeti iliibuka – kusaidiana pale matatizo yanapojitokeza. Wazo hili lilitokana na ombi la mzee mmoja wa kikao kutaka michango kwa ajili ya rafiki yake aliyekuwa na maradhi. Nilipochunguza hali hii, nilijiuliza kwa nini jamii zetu za Kiafrika zinakumbana na changamoto kubwa za kifamilia na kifedha tunapopatwa na matatizo kama haya, ilhali wahindi na waarabu waliozaliwa hapa wanakabili matatizo kama haya kwa urahisi zaidi?
Mifumo ya Familia na Utajiri wa Pamoja
Moja ya siri kubwa ya mafanikio ya familia za kihindi na kiarabu ni mshikamano wa kifamilia na uzalishaji wa pamoja. Wahindi na waarabu huwekeza katika biashara za kifamilia kwa malengo ya muda mrefu. Mtoto anayesoma hujua elimu yake inatumikia familia na biashara zao. Shahada si tiketi ya kuanza maisha peke yake, bali ni nafasi ya kuchangia ukuaji wa biashara za kifamilia.
Kwa jamii za Kiafrika, hali ni tofauti. Watoto hupewa jukumu la kusoma na baada ya hapo kupambana kivyao. Familia nyingi zimepoteza msingi wa kuendeleza mali na utajiri wa kifamilia kwa sababu kila mmoja anajitahidi kujitegemea mara baada ya kufikia umri wa utu uzima. Hii inaleta changamoto kubwa ya kudumisha maendeleo na ustawi wa kifamilia kwa muda mrefu.
Ushirikiano wa Kaya Moja na Maadili ya Jamii
Familia za kihindi na kiarabu mara nyingi huishi katika makazi yanayowaunganisha wote – mababu, mabibi, wajomba, mashangazi, na hata binamu. Mfumo huu huimarisha maadili na utamaduni wa jamii, huku ukitoa fursa kwa vijana kuiga mifano mizuri ndani ya familia. Watoto hawaishi kutangatanga mitaani, bali wanajifunza kupitia mifano hai ya maisha ya familia zao.
Kwa Waafrika, muundo wa familia pana umekuwa ukipungua. Mifumo ya kijamii ambayo hapo zamani iliwapa watoto mwelekeo sahihi imekufa, na vijana wengi wanakosa maadili na mwongozo wa maisha. Hali hii imechangia kuongezeka kwa changamoto kama madawa ya kulevya na uhalifu, jambo ambalo ni nadra kwa familia za kihindi na kiarabu kwa sababu wanazingatia sana heshima ya familia.
Mafanikio ya Wahindi na Waarabu Ughaibuni
Mfumo huu wa mshikamano wa kifamilia na kibiashara hauishii katika nchi za Afrika pekee. Ukiangalia wahindi na waarabu wanaohamia nchi za Magharibi, utagundua kuwa wanaendelea kuwa na maendeleo makubwa hata huko. Hii ni kwa sababu ya utamaduni wao wa kusaidiana na kuwekeza katika familia. Mtu mmoja akifanikiwa kufika, hufanya kila juhudi kuwasaidia ndugu zake wengine kufika ili kusukuma gurudumu la maendeleo.
Kwa upande mwingine, Waafrika wengi wanapofika Ughaibuni, mafanikio yao huonekana kwa kusimamia masuala ya kifamilia kwa mbali, mara nyingi kupitia kutuma pesa za matumizi au ujenzi wa nyumba nyumbani. Hata hivyo, juhudi za kuwainua ndugu kiuchumi au kuwasaidia kujiendeleza hazipewi uzito unaostahili. Matokeo yake, maendeleo ya kifamilia na kijamii hubaki nyuma ukilinganisha na jamii za wahindi na waarabu.
Kutokomeza Aibu Ndogo Ndogo
Katika familia za Asia, mtu anayepoteza mwelekeo hupewa msaada na nafasi ya kuendelea kuishi bila kudhalilisha familia. Kwa mfano, mtu mwenye matatizo ya uteja anaweza kupewa kazi "geresha" ndani ya familia au biashara, lakini bado anatunzwa. Kwa upande wa Waafrika, mtu kama huyu mara nyingi hukataliwa na familia, akifukuzwa nyumbani na kuishia mitaani. Matokeo yake ni aibu ya kijamii inayowakumba familia nzima.
Je, Tungeweza Kubadilika?
Kwa Waafrika, kuna haja ya kurejesha mshikamano wa kifamilia kwa kushirikiana katika maendeleo ya kiuchumi na kijamii. Familia zetu zinapaswa kuanza kuwekeza pamoja na kuondokana na fikra za kila mmoja kupambana kivyake. Tunapaswa kutambua kuwa maendeleo ya mtu mmoja hayatoshi – familia zenye mshikamano zina nafasi kubwa zaidi ya kufanikiwa kwa ujumla.
Pia, tunapaswa kuanzisha mifumo ya kuwasaidia wanajamii wetu wenye changamoto, badala ya kuwatelekeza. Tukijifunza kutokana na mifumo ya familia za kihindi na kiarabu, tunaweza kuanza kupunguza ufukara katika jamii zetu na kurejesha heshima na mshikamano wa familia za Kiafrika.
Mwisho wa yote, umaskini si tu tatizo la kiuchumi; ni tatizo la kijamii linalotokana na kuyumba kwa mifumo ya familia. Hatujachelewa kujifunza na kubadilika – tukianza leo, tunaweza kujenga msingi bora kwa vizazi vijavyo.
Jioni ya Jumapili, nilikuwa nikiwa miongoni mwa wazee wa jiji hili kwenye kikao cha kahawa, mahali ambapo akili hupata fursa ya kutafakari zaidi hali ya jamii kuliko vitabu vya darasani. Katika mazungumzo hayo, mada nyeti iliibuka – kusaidiana pale matatizo yanapojitokeza. Wazo hili lilitokana na ombi la mzee mmoja wa kikao kutaka michango kwa ajili ya rafiki yake aliyekuwa na maradhi. Nilipochunguza hali hii, nilijiuliza kwa nini jamii zetu za Kiafrika zinakumbana na changamoto kubwa za kifamilia na kifedha tunapopatwa na matatizo kama haya, ilhali wahindi na waarabu waliozaliwa hapa wanakabili matatizo kama haya kwa urahisi zaidi?
Mifumo ya Familia na Utajiri wa Pamoja
Moja ya siri kubwa ya mafanikio ya familia za kihindi na kiarabu ni mshikamano wa kifamilia na uzalishaji wa pamoja. Wahindi na waarabu huwekeza katika biashara za kifamilia kwa malengo ya muda mrefu. Mtoto anayesoma hujua elimu yake inatumikia familia na biashara zao. Shahada si tiketi ya kuanza maisha peke yake, bali ni nafasi ya kuchangia ukuaji wa biashara za kifamilia.
Kwa jamii za Kiafrika, hali ni tofauti. Watoto hupewa jukumu la kusoma na baada ya hapo kupambana kivyao. Familia nyingi zimepoteza msingi wa kuendeleza mali na utajiri wa kifamilia kwa sababu kila mmoja anajitahidi kujitegemea mara baada ya kufikia umri wa utu uzima. Hii inaleta changamoto kubwa ya kudumisha maendeleo na ustawi wa kifamilia kwa muda mrefu.
Ushirikiano wa Kaya Moja na Maadili ya Jamii
Familia za kihindi na kiarabu mara nyingi huishi katika makazi yanayowaunganisha wote – mababu, mabibi, wajomba, mashangazi, na hata binamu. Mfumo huu huimarisha maadili na utamaduni wa jamii, huku ukitoa fursa kwa vijana kuiga mifano mizuri ndani ya familia. Watoto hawaishi kutangatanga mitaani, bali wanajifunza kupitia mifano hai ya maisha ya familia zao.
Kwa Waafrika, muundo wa familia pana umekuwa ukipungua. Mifumo ya kijamii ambayo hapo zamani iliwapa watoto mwelekeo sahihi imekufa, na vijana wengi wanakosa maadili na mwongozo wa maisha. Hali hii imechangia kuongezeka kwa changamoto kama madawa ya kulevya na uhalifu, jambo ambalo ni nadra kwa familia za kihindi na kiarabu kwa sababu wanazingatia sana heshima ya familia.
Mafanikio ya Wahindi na Waarabu Ughaibuni
Mfumo huu wa mshikamano wa kifamilia na kibiashara hauishii katika nchi za Afrika pekee. Ukiangalia wahindi na waarabu wanaohamia nchi za Magharibi, utagundua kuwa wanaendelea kuwa na maendeleo makubwa hata huko. Hii ni kwa sababu ya utamaduni wao wa kusaidiana na kuwekeza katika familia. Mtu mmoja akifanikiwa kufika, hufanya kila juhudi kuwasaidia ndugu zake wengine kufika ili kusukuma gurudumu la maendeleo.
Kwa upande mwingine, Waafrika wengi wanapofika Ughaibuni, mafanikio yao huonekana kwa kusimamia masuala ya kifamilia kwa mbali, mara nyingi kupitia kutuma pesa za matumizi au ujenzi wa nyumba nyumbani. Hata hivyo, juhudi za kuwainua ndugu kiuchumi au kuwasaidia kujiendeleza hazipewi uzito unaostahili. Matokeo yake, maendeleo ya kifamilia na kijamii hubaki nyuma ukilinganisha na jamii za wahindi na waarabu.
Kutokomeza Aibu Ndogo Ndogo
Katika familia za Asia, mtu anayepoteza mwelekeo hupewa msaada na nafasi ya kuendelea kuishi bila kudhalilisha familia. Kwa mfano, mtu mwenye matatizo ya uteja anaweza kupewa kazi "geresha" ndani ya familia au biashara, lakini bado anatunzwa. Kwa upande wa Waafrika, mtu kama huyu mara nyingi hukataliwa na familia, akifukuzwa nyumbani na kuishia mitaani. Matokeo yake ni aibu ya kijamii inayowakumba familia nzima.
Je, Tungeweza Kubadilika?
Kwa Waafrika, kuna haja ya kurejesha mshikamano wa kifamilia kwa kushirikiana katika maendeleo ya kiuchumi na kijamii. Familia zetu zinapaswa kuanza kuwekeza pamoja na kuondokana na fikra za kila mmoja kupambana kivyake. Tunapaswa kutambua kuwa maendeleo ya mtu mmoja hayatoshi – familia zenye mshikamano zina nafasi kubwa zaidi ya kufanikiwa kwa ujumla.
Pia, tunapaswa kuanzisha mifumo ya kuwasaidia wanajamii wetu wenye changamoto, badala ya kuwatelekeza. Tukijifunza kutokana na mifumo ya familia za kihindi na kiarabu, tunaweza kuanza kupunguza ufukara katika jamii zetu na kurejesha heshima na mshikamano wa familia za Kiafrika.
Mwisho wa yote, umaskini si tu tatizo la kiuchumi; ni tatizo la kijamii linalotokana na kuyumba kwa mifumo ya familia. Hatujachelewa kujifunza na kubadilika – tukianza leo, tunaweza kujenga msingi bora kwa vizazi vijavyo.
