Wakenya na lugha ya kiswahili

MK254 said:
Ni watu wachache sana wanaojua na kutumia Kiswahili ipasavyo, hata hiyo Tanzania yenu. Au unafikiria ule uharo nyie huandika ndio Kiswahili. Mtu anapokua muwazi na kukuambia hakifahamu Kiswahili vizuri unamchukulia kuwa mjinga, ilhali huo ndio ukweli.
Kiswahili chenyewe bado hakieleweki, maneno mengi yanaendelea kubuniwa kila siku maana hakijaiva. Juzi tu ndio mumejua maana ya 'makinikia', miaka yote wakati mlikua mnaliwa, mlikua mnaita mchanga wa madini.

Binafsi nimejikuta kwenye huu upumbavu wa nyie kutuona wajinga kisa tumesekiri kutokujua Kiswahili ipasavyo, ipo siku nilitaka tafsiri ya Kiswahili ya maneno kwa mfano kama 'source code', 'software' n.k. Niliishia kuhangaika maana hata wenyewe hamjui.
Sheria zenu zenyewe mumeshindwa kuziandika kwa Kiswahili, na pia hata stakabadhi muhimu. Juzi hapo kuna zabuni imetangazwa ya kiserikali halafu nikakumbana na maneno kama 'Proposal must be written in English'. Wenyewe mnajua mapungufu ya hii lugha lakini kutwa huwa mnajifanya jeuri, hamna kitu cha ovyo kama maskini jeuri asiyetaka ushauri au kuambiwa.

Leo hii nenda hapo kwenye mgahawa Tanzania na uagize 'sharubati' uone jinsi watakushangaa, hadi pale utaagiza 'juisi' ndio utaeleweka.
Click to expand...


Haujaelewa ninachokiongelea, ni kweli kwamba Watanzania wengi wana matatizo na Lugha ya Kiswahili kama vile ilivyo sehemu yoyote ile Dunia hii, hata USA kuna wengi wana matatizo na English language, Uingereza, Uchina hivyo hivyo kuna Wachina wana matatizo na Mandarin, ila tofauti ni kwamba hakuna Mtanzania ambaye anajivunia kutokufahamu Kiswahili, kwetu sisi nia aibu kutokujua Kiswahili, wakati Kenya kutokujua au kujifanya haujui Kiswahili ni sifa, yaani watu wanajivunia kutokujua Kiswahili, wkt mtu huyo huyo ukimwambia hajui Kiingereza mnaweza mkagombana, na hiki ndicho ninachokiongelea!

Girlfriend wangu Mkenya aliniambia Kenya kuna Gazeti la Kiswahili na Wakenya wengi hulisoma kwa kujificha kwa kuogopa stigma kwamba kwa nini anasoma Gazeti la Kiswahili, ndicho ninachomaanisha!

Kwamba kuna tofauti ya kutokujua lugha vizuri na kujivunia kutokuijua lugha wkt ukweli ni kwamba Wakenya wengi wanajua Kiswahili tena vizuri sana tu, kwani sijawahi kupata shida ya kuwasiliana nikiwa huko, ila nimewahi kukejeliwa sana kwamba najua Kiswahili kizuri!
 
MwendaOmo said:
Wewe naona umekosa kazi. Tunaposema hatujui kiswahili huwa tunakubali upungufu wetu. Tatizo lenu ni kujigamba eti kiswahili mnakijua ilhali hamkijui kamwe. Ndiposa Haya mashirika huwaajiri wakenya kwa kuwa sisi tunajua kwamba kuna vitu ambavyo hatuvijui na tuna nia ya kujifunza. Bunge lenu watu huongea SwaEnglish jambo ambalo halikubalika hapa Kenya. Katika bunge la kenya, huwezi kusema "hizo ndizo conditions ambazo development partners wanataka." Ukitenda upuuzi kama huo utaambiwa uketi chini. Kule kwenu mie huona Runinga na Magazeti yakiandika "Dokta", na mambo mengi ya kipuuzi ili kuonekana wastaarabu. Makosa ya L na R zimejaa ilhali bado mwajigamba eti kiswahili mnakijua. Tafuta mada tofauti.
Click to expand...


Kwa nini sijawahi kumsikia Mkenya akisema hajui English vizuri? Wakati ukweli ni kwamba wengi hawajui English vizuri kwanza Wakenya wengi wanajua Kiswahili zaidi kuliko English, lkn hakuna Mkenya anayekubali kwamba hajui English, lkn ni kawaida kusikia Mkenya akijivunia kutokuja Kiswahili, sasa kwa nini?
 
Barbarosa said:
Kwa nini sijawahi kumsikia Mkenya akisema hajui English vizuri? Wakati ukweli ni kwamba wengi hawajui English vizuri kwanza Wakenya wengi wanajua Kiswahili zaidi kuliko English, lkn hakuna Mkenya anayekubali kwamba hajui English, lkn ni kawaida kusikia Mkenya akijivunia kutokuja Kiswahili, sasa kwa nini?
Click to expand...
Kama si Google Translate, wakenya wengi hawangekuwa wanaelewa Swahili
 
LightYagami said:
Kama si Google Translate, wakenya wengi hawangekuwa wanaelewa Swahili
Click to expand...


Siyo kweli, karibia kila Mkenya anaelewa Kiswahili nimetembea sana Kenya, Wakenya wanaelewa Kiswahili klk English, tena kwa mbali sana!
 
Barbarosa said:
Haujaelewa ninachokiongelea, ni kweli kwamba Watanzania wengi wana matatizo na Lugha ya Kiswahili kama vile ilivyo sehemu yoyote ile Dunia hii, hata USA kuna wengi wana matatizo na English language, Uingereza, Uchina hivyo hivyo kuna Wachina wana matatizo na Mandarin, ila tofauti ni kwamba hakuna Mtanzania ambaye anajivunia kutokufahamu Kiswahili, kwetu sisi nia aibu kutokujua Kiswahili, wakati Kenya kutokujua au kujifanya haujui Kiswahili ni sifa, yaani watu wanajivunia kutokujua Kiswahili, wkt mtu huyo huyo ukimwambia hajui Kiingereza mnaweza mkagombana, na hiki ndicho ninachokiongelea!

Girlfriend wangu Mkenya aliniambia Kenya kuna Gazeti la Kiswahili na Wakenya wengi hulisoma kwa kujificha kwa kuogopa stigma kwamba kwa nini anasoma Gazeti la Kiswahili, ndicho ninachomaanisha!

Kwamba kuna tofauti ya kutokujua lugha vizuri na kujivunia kutokuijua lugha wkt ukweli ni kwamba Wakenya wengi wanajua Kiswahili tena vizuri sana tu, kwani sijawahi kupata shida ya kuwasiliana nikiwa huko, ila nimewahi kukejeliwa sana kwamba najua Kiswahili kizuri!
Click to expand...

Sijui ni Kenya ipi wewe huongea kuhusu, kama ni hii moja niliyozaliwa na kuishi basi utakua hujaitembelea na huwa unategemea taarifa za vijiweni huko Bongo na ndizo unatumia kutuzingua humu.
Binafsi mimi sijakutana na Mkenya yeyote anayejivunia kutokujua Kiswahili kitaa, huwa ninaongea Kiswahili ipasavyo na Wakenya wengi wenzangu wanapenda sana pale nikianza kutiririka.
Sisi Wakenya huwa tunajivunia uwezo wa kuongea lugha nyingi, nimesema hapa mara kadhaa kwangu mimi wanangu lazima waongee lugha ya asili ya kijijini kwetu, lakini pia Kiswahili na Kingereza wanaongea ipasavyo, na zaidi wako vizuri hata sheng, ukiongeza kwamba shuleni wanafundishwa Kifaransa pia.

Nafikiri tatizo lako, kama kweli umefika Kenya utakua una tabia za kutaka kubabaisha watu na misamiati uliyokariri kwenye kamusi, hivyo wanaishia kujitetea kwamba hawajui hicho Kiswahili unachowazingua nacho na ili usiwakebehi wanaichukulia kama sifa ili kukuzima. Maana kama ukiongea Kiswahili bila ubabaishaji, mbona Wakenya wapo wengi watakupenda tu. Majirani zangu wote wanapenda sana jinsi ninaongea nao Kiswahili ipasavyo na wengi hujitahidi kuboresha uwezo wao.

Kwetu kuna Wakenya wa kutokea Pwani ambao wakianza kuongea, mnafurahia lafudhi yao na jinsi wanaporomosha maneno maneno ya Kipwani hadi raha.
Japo zaidi ya yote, tunapenda sana lugha zetu za asili, tunajivunia sana, lakini lugha za kuja kama Kiswahili na Kingereza, huwa tunajifunza tu taratibu.
 
MK254 said:
Sijui ni Kenya ipi wewe huongea kuhusu, kama ni hii moja niliyozaliwa na kuishi basi utakua hujaitembelea na huwa unategemea taarifa za vijiweni huko Bongo na ndizo unatumia kutuzingua humu.
Binafsi mimi sijakutana na Mkenya yeyote anayejivunia kutokujua Kiswahili kitaa, huwa ninaongea Kiswahili ipasavyo na Wakenya wengi wenzangu wanapenda sana pale nikianza kutiririka.
Sisi Wakenya huwa tunajivunia uwezo wa kuongea lugha nyingi, nimesema hapa mara kadhaa kwangu mimi wanangu lazima waongee lugha ya asili ya kijijini kwetu, lakini pia Kiswahili na Kingereza wanaongea ipasavyo, na zaidi wako vizuri hata sheng, ukiongeza kwamba shuleni wanafundishwa Kifaransa pia.

Nafikiri tatizo lako, kama kweli umefika Kenya utakua una tabia za kutaka kubabaisha watu na misamiati uliyokariri kwenye kamusi, hivyo wanaishia kujitetea kwamba hawajui hicho Kiswahili unachowazingua nacho na ili usiwakebehi wanaichukulia kama sifa ili kukuzima. Maana kama ukiongea Kiswahili bila ubabaishaji, mbona Wakenya wapo wengi watakupenda tu. Majirani zangu wote wanapenda sana jinsi ninaongea nao Kiswahili ipasavyo na wengi hujitahidi kuboresha uwezo wao.

Kwetu kuna Wakenya wa kutokea Pwani ambao wakianza kuongea, mnafurahia lafudhi yao na jinsi wanaporomosha maneno maneno ya Kipwani hadi raha.
Click to expand...


Acha uongo ukweli unaujua kama kweli wewe ni Mkenya wa kuzaliwa na kukulia, kwamba Wakenya (ukiondoa Mombasa, Lamu, Malindi) wanadharau Kiswahili na kwao ni jambo la kujivunia kujifanya hawakijui, hivyo wakisema sisi hatujui Kiswahili mara nyingi huwa ni full sarcasm, na ndiyo maana Mkenya huyo huyo hawezi kusema hajui Kiingereza hata kama kweli hajui, sasa kwa nini?
 
Barbarosa said:
Kwa nini sijawahi kumsikia Mkenya akisema hajui English vizuri? Wakati ukweli ni kwamba wengi hawajui English vizuri kwanza Wakenya wengi wanajua Kiswahili zaidi kuliko English, lkn hakuna Mkenya anayekubali kwamba hajui English, lkn ni kawaida kusikia Mkenya akijivunia kutokuja Kiswahili, sasa kwa nini?
Click to expand...

Wewe ninaona tu ni ubishi unatafuta na hao wakenya wako ni wakenya hewa. Kwa kawaida, wakenya hufurahishwa na yule ambaye ana ufasaha wa lugha yoyote ile. Ukiongea kiingereza kizuri, ukiongea kiswahili kizuri, au ukiongea lugha ya baba vizuri, si watu watakushangilia tu? Wakati Kikwete alipokuja Kenya, kwanini wabunge waligoma asiwape hotuba kwa lugha ya kiingereza bali walisissitiza awape hotuba kwa Kiswahili?

Mara nyingi wewe huwa na filosofia nzuri ila tatizo lako ni kasumba duni dhidi ya wakenya kwa hivyo kupaka mada zako tope. Kuna wale wapumbavu tu watajidai eti hawakijui Kiswahili au hawaijui lugha ya baba vizuri ndio eti waonekane wastaarabu. Hilo halihusiani na Kenya ila tu ni utumwa wa kimawazo uliopo hata kule uswahilini. Ikiwa umefanya utafiti kuhusu lugha ya Kiswahili, utapata kuwa waswahili wa Mvita walikidharau Kiswahili cha Zanzibari kwa kuwa kile chenyu kimejaa maneno ya Kiarabu. Kwa hao hao waswahili, Kuna wale ambao hutumia maneno ya kiarabu pale ambapo tayari kunayo na maneno ya Kiswahili ili waonekane wastaarabu. Neno "staarabu" tayari yadhihirisha mawazo finyu iliyowajaa waafrika ambao walikuwa wakifikiri kuwa "kuarabika" ndiko kukomaa.
 
Barbarosa said:
Acha uongo ukweli unaujua kama kweli wewe ni Mkenya wa kuzaliwa na kukulia, kwamba Wakenya (ukiondoa Mombasa, Lamu, Malindi) wanadharau Kiswahili na kwao ni jambo la kujivunia kujifanya hawakijui, hivyo wakisema sisi hatujui Kiswahili mara nyingi huwa ni full sarcasm, na ndiyo maana Mkenya huyo huyo hawezi kusema hajui Kiingereza hata kama kweli hajui, sasa kwa nini?
Click to expand...

Nimekuambia inategemea na ujio wako kwa hao, kama ukianza ubabaishaji wa kutumia misamiati uliyokariri kwenye kamusi, lazima watajifanya kwamba hawakijui hicho Kiswahili. Lakini ukiwajia kwa jinsi ya kawaida na kuonyesha upo tu unataka muwasiliane, watakupokea vizuri tu.

Hata hicho Kingereza, jaribu ukariri misamiati halafu uwaibukie Wakenya ukiyatumia ukiwa na nia ya kuwababaisha, wengi wataishia aidha kunyamaza au wakiri kwamba hawakijui hicho Kingereza cha misamiati migumu hivyo. Jifunze kutumia lugha ipasavyo na siku zote tumia lugha kuwasiliana na sio kuwakebehi wenzio.

Wapo Watanzania maelfu wanaishi Kenya, tunaongea nao siku zote bila matatizo, jiulize mbona wewe ukiingia siku moja Wakenya wanaanza kukuambia hawakijui hicho Kiswahili, mbona iwe wewe tu, utakua una matatizo ya kiaina. Unaishi maisha ya kujilinganisha na watu na utaishia kuwa mpweke siku zote huku ukilalamika kwamba jamii inakutenga. Angalia hata mada zako zote kwenye majukwa ya Watanzania kule kwa hoja mchanganyiko au siasa, kutwa unatukanwa maana huonekani kuendana na yeyote. Ukija huku kwa Wakenya ndio balaa, unatema cheche mpaka tumekuzoea.
 
Barbarosa said:
Tatizo siyo kujua au kutokujua Kiswahili, bali tatizo langu na Wakenya ni kujivunia kutokujua Kiswahili, hapo ndipo ninaposhindwa kuelewa kwani Kiswahili ni Lugha ya Taifa ya Kenya, sasa iweje Mtu ajivunie kutokufahamu Lugha yake ya Taifa?
Tanzania ni aibu kutokujua Kiswahili na wala hakuna anawezea kujivunia hili!

Cha kushangaza zaidi Mkenya huyo huyo anayejivunia hajui Kiswahili, kazi ikitangazwa na UN, Google au au sijui Microsoft kwamba wanahitaji Mtu mwenye uwezo wa kutumia Lugha ya Kiswahili kwa Ufasaha, Wakenya wale wale wasiokitaka Kiswahili na ambao wanajivunia kila siku kutokukifahamu ndiyo wa kwanza kutuma maombi ya kazi na kusema Kiswahili ni lugha yao, na hapo ndipo tatizo langu na Wakenya lilipo!
Click to expand...
haaaa..hao watu wanajivuni ivo wakiwa huko tu East Africa wakiwa nje ya huko wanjinadi kuwa kiswahimi ni lugha yao wao na ndii wanongea kiswahiki fasaha..Nlikutana na hii kitu sehemu na hawakujua kama mi ni MTz so nilijichekea zangu tu moyoni afu huyo nkasepa.Yaani wanaboa kiukweli afu kiswahili chenyewe wanachoongea ni ch ajabu kweli kweli..
 
MS mam said:
haaaa..hao watu wanajivuni ivo wakiwa huko tu East Africa wakiwa nje ya huko wanjinadi kuwa kiswahimi ni lugha yao wao na ndii wanongea kiswahiki fasaha..Nlikutana na hii kitu sehemu na hawakujua kama mi ni MTz so nilijichekea zangu tu moyoni afu huyo nkasepa.Yaani wanaboa kiukweli afu kiswahili chenyewe wanachoongea ni ch ajabu kweli kweli..
Click to expand...

Hivi wewe ni mojawapo wa wanaojivunia Kiswahili?
 
MwendaOmo said:
Wewe ninaona tu ni ubishi unatafuta na hao wakenya wako ni wakenya hewa. Kwa kawaida, wakenya hufurahishwa na yule ambaye ana ufasaha wa lugha yoyote ile. Ukiongea kiingereza kizuri, ukiongea kiswahili kizuri, au ukiongea lugha ya baba vizuri, si watu watakushangilia tu? Wakati Kikwete alipokuja Kenya, kwanini wabunge waligoma asiwape hotuba kwa lugha ya kiingereza bali walisissitiza awape hotuba kwa Kiswahili?

Mara nyingi wewe huwa na filosofia nzuri ila tatizo lako ni kasumba duni dhidi ya wakenya kwa hivyo kupaka mada zako tope. Kuna wale wapumbavu tu watajidai eti hawakijui Kiswahili au hawaijui lugha ya baba vizuri ndio eti waonekane wastaarabu. Hilo halihusiani na Kenya ila tu ni utumwa wa kimawazo uliopo hata kule uswahilini. Ikiwa umefanya utafiti kuhusu lugha ya Kiswahili, utapata kuwa waswahili wa Mvita walikidharau Kiswahili cha Zanzibari kwa kuwa kile chenyu kimejaa maneno ya Kiarabu. Kwa hao hao waswahili, Kuna wale ambao hutumia maneno ya kiarabu pale ambapo tayari kunayo na maneno ya Kiswahili ili waonekane wastaarabu. Neno "staarabu" tayari yadhihirisha mawazo finyu iliyowajaa waafrika ambao walikuwa wakifikiri kuwa "kuarabika" ndiko kukomaa.
Click to expand...


Sasa Wakenya wanajua Lugha gani kwa ufasaha?
 
Barbarosa said:
Sasa Wakenya wanajua Lugha gani kwa ufasaha?
Click to expand...

Bora sisi tunajua lugha zetu za asili kwa ufasaha, nyie hapo hamzijui wala kuziongea, ni wachache tu mnaothubutu kuongea lugha zenu za asili, wengine nyote mnajidanganya kwamba mnajua Kiswahili, lakini ni majanga siku zote, buku jero ndio zenu.
Kingereza kiliwashinda japo ndio kimewazunguka na hamuwezi kufanya chochote cha maana bila kung'ang'ana nacho.
 
MS mam said:
haaaa..hao watu wanajivuni ivo wakiwa huko tu East Africa wakiwa nje ya huko wanjinadi kuwa kiswahimi ni lugha yao wao na ndii wanongea kiswahiki fasaha..Nlikutana na hii kitu sehemu na hawakujua kama mi ni MTz so nilijichekea zangu tu moyoni afu huyo nkasepa.Yaani wanaboa kiukweli afu kiswahili chenyewe wanachoongea ni ch ajabu kweli kweli..
Click to expand...
i got cancer reading this
 
Barbarosa said:
Siyo kweli, karibia kila Mkenya anaelewa Kiswahili nimetembea sana Kenya, Wakenya wanaelewa Kiswahili klk English, tena kwa mbali sana!
Click to expand...
Ni ukweli, nilikuwa najoke. Kiswahili ndio lingua franca Kenya. Everyone can speak in Kiswahili, almost everyone or at least understand
 
You must log in or register to reply here.

Similar Discussions

Back
Top Bottom
Forums
New posts
Post thread
Back