Mikopo ya Bajaj na Pikipiki kwa Vijana: Fursa au Mtego wa Umasikini?

covid 19

JF-Expert Member
May 9, 2014
6,585
16,387
Kwa muda mrefu sasa, kumeibuka makampuni yanayodai kuwawezesha vijana kwa kutoa mikopo ya bajaj na pikipiki. Kwa mtazamo wa nje, mpango huu unaonekana kama suluhisho kwa changamoto za ajira, lakini kwa undani wake, unaelekea kuwa mtego wa umasikini kwa vijana wengi. Cha kusikitisha zaidi, serikali inaonekana kukaa kimya huku vijana wakiendelea kuumizwa na mifumo hii yenye riba kubwa kupita kiasi.

Makampuni haya yanahitaji vijana kutoa kiasi fulani cha fedha kama malipo ya awali. Kwa mfano:

Kwa Bajaj:
Unatakiwa kuweka kianzio cha takriban shilingi milioni 1 na kisha kulipa shilingi 31,000 kila siku kwa miaka miwili. Hii inamaanisha baada ya miaka miwili, kijana atakuwa amelipa jumla ya takriban shilingi milioni 23, kwa bajaj yenye thamani halisi ya takriban shilingi milioni 12.

Kwa Pikipiki:
Unatakiwa kuweka kianzio cha shilingi laki 4 hadi 5, na kisha kulipa jumla ya shilingi milioni 4.5 kwa mwaka mmoja. Hii ni kwa pikipiki mpya ambayo thamani yake sokoni ni takriban shilingi milioni 3.

Riba hizi kubwa zinawafanya vijana kufanyia kazi vyombo hivi kwa muda mrefu bila kupumzika ili kufanikisha marejesho. Mwisho wa siku, wanapomaliza kulipa mikopo hiyo, bajaj au pikipiki hizo zinakuwa zimeshachakaa kabisa, na kijana hana nafasi ya kujijenga zaidi kiuchumi.

Tatizo ni Nini?
Kimsingi, tatizo si kuwawezesha vijana. Kuwawezesha ni jambo zuri sana, lakini riba kubwa na masharti magumu yanageuza fursa hii kuwa mzigo. Makampuni yanayofanya biashara hii, ikiwemo yale ya watu binafsi na taasisi maarufu kama Mo Credit, yanajipatia faida kubwa kwa kisingizio cha "uwezeshaji wa vijana."

Cha kusikitisha zaidi, haya makampuni mara nyingi yanamilikiwa na matajiri wakubwa wanaojitambulisha kama watu wa dini na wenye maadili. Lakini mfumo wao wa kibiashara unawanyonya vijana ambao tayari wanapambana kujitafutia maisha.

Rai kwa Serikali:
Serikali inapaswa kuingilia kati na kusimamia mfumo huu wa mikopo ili kuhakikisha haki kwa vijana. Hili linaweza kufanyika kwa:

1. Kupunguza Riba: Serikali iweke mipaka ya riba inayotozwa kwenye mikopo ya bajaj na pikipiki.

2. Kuhakikisha Usawa: Masharti ya mikopo yarekebishwe ili kuwa ya haki, ambapo kijana anaweza kurejesha bila kuathiri sana maisha yake ya kila siku.

3. Kusimamia Makampuni: Serikali iangalie kwa karibu makampuni haya na kuweka sera madhubuti za kudhibiti unyonyaji.

4. Kuunda Mifumo Mbadala: Serikali au taasisi za umma ziwe na mipango ya kuwasaidia vijana moja kwa moja kwa masharti nafuu.

Tunahitaji kuweka mazingira ambayo vijana watawezeshwa kwa njia inayowajenga badala ya kuwaangusha. Ni wakati wa serikali kusimama kidete kulinda maslahi ya vijana wa Tanzania. Fursa hizi zisigeuke kuwa mtego wa umasikini!
 
Swala siyo riba kubwz inayotozwa.
Sera za kifedha za kibenki nchini zinaumiza mtu wa kawaida iwe mkopo wa aina yeyote. Mwenye mamlaka ya kurekebisha riba kubwa hizi ni waziri wa fedha kpeleka mswaada bungeni wa kufuta sera hizo na kuja na sera rafiki. Nje ya hapo asiye nacho ataendelea kunyanganywa hata kile kidogo kilichopo..
 
Tatizo sio riba nadhani hakuna competition ya kutosha kutoka kwa kampuni zinazokopesha pikipiki. Boda wengi huwa hawalalamiki hela wanayolipa kwa sababu wanajua wakipambana baada ya mwaka inakuwa ni mali yake na hatokuwa anadaiwa pahali
 
Mwanzo wake huonekana kama fursa lakini baadae huwa kama adhabu.....bajaj ya miaka miwili inakuwa kila baada ya safari mbili ya tatu kwa fundi.......kwa kifupi hicho kidogo mnagawana na mafundi.....
Huo unakuwa uzembe wako dereva, kama unakopeshwa bajaji mpya kabisa ikiwa na zero mileage kwa nn usiitunze kama unajua baada ya miaka 2 ukimaliza kulipa deni inakuwa mali yako.
 
Kama bodaboda ndo huwa najiuliza faida wanapataje nakosa majibu. Japo kuna mda nikimuuliza boda ananiambia, hapa nikiweka mafuta ya elfu 4000 naingiza mpaka 13,000 maana yake faida ni 9000

Lakini overall naona ni biashara au kazi ya kuwapotezea vijana muda, haina sustaijability, ndo maana boda boda wengi hapo hapo wamejeuka wezi wa simu na mali... akikushusha ukikaa vibaya anakimbia na simu yako au chochote cha thamani
 
Kama bodaboda ndo huwa najiuliza faida wanapataje nakosa majibu. Japo kuna mda nikimuuliza boda ananiambia, hapa nikiweka mafuta ya elfu 4000 naingiza mpaka 13,000 maana yake faida ni 9000

Lakini overall naona ni biashara au kazi ya kuwapotezea vijana muda, haina sustaijability, ndo maana boda boda wengi hapo hapo wamejeuka wezi wa simu na mali... akikushusha ukikaa vibaya anakimbia na simu yako au chochote cha thamani
Boda boda wengine wanaingiza hadi laki 4-6 kwa mwezi. Cha umuhimu uwe muaminifu na unapopaki uwe na wateja wa kudumu. Mimi Zanzibar nina boda wangu muda wote yupo safarini, kila muda anapigiwa simu na wateja wake njoo huku au njoo pale au nipelekee mzigo sehemu flani. Tatizo linakuja kwa baadhi ya vijana tamaa zinawazidi sana sehemu ya kuchaji 2000 yeye atataka 4000 mwisho wa siku mtu anakuacha anaenda kwa mwengine mwenye nafuu.
 
Bajaji ni chombo Cha kusaidia tu kutoa huduma ya usafirishaji si rahisi kutusuamo humo labda kutaftia mtaji.

Wapo vijana Wana save pesa nyingi mnoo kwa mwezi kupitia bajaji tatizo ni consistency.
 
Kama bodaboda ndo huwa najiuliza faida wanapataje nakosa majibu. Japo kuna mda nikimuuliza boda ananiambia, hapa nikiweka mafuta ya elfu 4000 naingiza mpaka 13,000 maana yake faida ni 9000

Lakini overall naona ni biashara au kazi ya kuwapotezea vijana muda, haina sustaijability, ndo maana boda boda wengi hapo hapo wamejeuka wezi wa simu na mali... akikushusha ukikaa vibaya anakimbia na simu yako au chochote cha thamani
Bodaboda kama ni yako hukosi faida mkuu
Boda hakosi faida ya 20 Kwa siku
 
Serikali inapaswa kuja na Sera za kuhakikisha watu wanajipatia ujira kwa njia rahisi..., Full Stop; Kama kuna alternative unadhani kuna watu watakimbilia kwenye hizi Sintofahamu ?

Hivi ulishawaza kwamba bila hizi mambo ya Bodaboda, Bajaji na mitandao ya simu sasa hivi majority wangekuwa wanafanya nini ? Yaani afadhali enzi za utumwa mtu angepigishwa kazi ya kufa mtu na kulipwa ujira mdogo (atleast alipata basic needs, i.e. chakula, mavazi na malazi) hivi sasa kinachoendelea mtu hata pa kujipatia ujira ni mtihani...; Na kwa teknolojia na Ufanisi unavyoongezeka, hali hii itaendelea kuwa mbaya zaidi...
 
Kuna jamaa alipewa boda boda mpya kabisa na wazazi wake,kila mwezi awe analeta elf kumi na tano,nyumbani wanashangaa hata hiyo elf 15 haleti,sasa hivi yupo kijiweni ata hiyo boda boda mbovu hana.
 
Back
Top Bottom