Anaandika Padre Silvio Mnyifuna,Mwl na mlezi wa Mafinga seminari
KADIRI YA SHERIA ZA KANISA KATOLIKI KIONGOZI WA DINI ANA HAKI NA WAJIBU UPI KUHUSIANA NA SERIKALI YA NCHI KATIKA KUSHAURI NA KUONYA ?
. Sheria za Kanisa Katoliki (yaani Codex Iuris Canonici – CIC) zinatoa mwongozo mahususi kuhusu wajibu wa viongozi wa dini katika kuhusiana na jamii na serikali.
1. Haki na Wajibu wa Viongozi wa Dini kwa Mujibu wa Sheria za Kanisa
a. Wajibu wa Kutangaza Ukweli na Maadili
Kanon 747 §1:
Hii inamaanisha kuwa Kanisa, kupitia viongozi wake, lina haki ya kutangaza ukweli wa Kimungu, bila kuogopa, hata kama ukweli huo unagusa maovu ya kisiasa au kijamii.
b. Wajibu wa Kuonya na Kushauri kwa Hekima
Kanon 768 §1:
Viongozi wa Kanisa wanaweza, kwa uhuru wa kiroho, kuonya, kushauri, na kukemea maovu ya kijamii na kisiasa. Hii ni sehemu ya utume wao wa kinabii – kama manabii wa Agano la Kale walivyofanya kwa wafalme wa Israeli.
c. Haki ya Uhuru wa Kiroho (Libertas Ecclesiae)
Kanon 137 §1 (kwa mujibu wa sheria za Mtaguso wa Pili wa Vatikano):
Hii ina maana kuwa Serikali haina mamlaka ya kuwanyamazisha viongozi wa dini wanapotoa maoni yao kuhusu maovu au udhaifu wa serikali, mradi wazingatie adabu, ukweli, na nia njema.
d: Kiongozi wa Dini Hastahili Kuwa Mwanasiasa
Kanon 285 §3:
Hii ina maana kuwa wao hawatakiwi kuwa wanasiasa, lakini wana jukumu la kisauti la kinabii – yaani, kusema ukweli kwa mamlaka, kwa niaba ya Mungu na watu Wake.
2. Kiongozi wa Dini Anapoonya kwa Ukali – Je, Ni Sahihi?
Ndiyo – mradi onyo hilo linafanywa kwa hekima, ukweli, na nia ya kusaidia jamii, si kwa chuki wala uchochezi. Yesu mwenyewe aliwaonya viongozi wa kisiasa na wa kidini wa nyakati zake kwa ukali, kwa sababu walikuwa wanapotosha watu.
HITIMISHO
Kwa mujibu wa Sheria za Kanisa Katoliki, kiongozi wa dini ana haki na wajibu wa kuishauri na hata kuionya serikali kwa masuala yanayohusu:
...Maadili ya kijamii,
...Haki za binadamu,
...Ustawi wa wananchi,
...Ukweli wa Injili.
Hii ni sehemu ya utume wake wa kinabii, kichungaji, na kimaadili.
Silvio Mnyifuna
KADIRI YA SHERIA ZA KANISA KATOLIKI KIONGOZI WA DINI ANA HAKI NA WAJIBU UPI KUHUSIANA NA SERIKALI YA NCHI KATIKA KUSHAURI NA KUONYA ?
. Sheria za Kanisa Katoliki (yaani Codex Iuris Canonici – CIC) zinatoa mwongozo mahususi kuhusu wajibu wa viongozi wa dini katika kuhusiana na jamii na serikali.
1. Haki na Wajibu wa Viongozi wa Dini kwa Mujibu wa Sheria za Kanisa
a. Wajibu wa Kutangaza Ukweli na Maadili
Kanon 747 §1:
"Kanisa lina jukumu la asili na la pekee la kueneza ukweli wa Injili kwa watu wote..."
Hii inamaanisha kuwa Kanisa, kupitia viongozi wake, lina haki ya kutangaza ukweli wa Kimungu, bila kuogopa, hata kama ukweli huo unagusa maovu ya kisiasa au kijamii.
b. Wajibu wa Kuonya na Kushauri kwa Hekima
Kanon 768 §1:
"Wahudumu wa Neno la Mungu wanapaswa kufundisha kwa bidii kile kinachohusu imani na maadili, kwa mwanga wa Injili..."
Viongozi wa Kanisa wanaweza, kwa uhuru wa kiroho, kuonya, kushauri, na kukemea maovu ya kijamii na kisiasa. Hii ni sehemu ya utume wao wa kinabii – kama manabii wa Agano la Kale walivyofanya kwa wafalme wa Israeli.
c. Haki ya Uhuru wa Kiroho (Libertas Ecclesiae)
Kanon 137 §1 (kwa mujibu wa sheria za Mtaguso wa Pili wa Vatikano):
"Kanisa lina haki ya kujieleza kwa uhuru juu ya masuala ya kijamii pale ambapo maadili yanaguswa."
Hii ina maana kuwa Serikali haina mamlaka ya kuwanyamazisha viongozi wa dini wanapotoa maoni yao kuhusu maovu au udhaifu wa serikali, mradi wazingatie adabu, ukweli, na nia njema.
d: Kiongozi wa Dini Hastahili Kuwa Mwanasiasa
Kanon 285 §3:
"Mapadre na Maaskofu wanakatazwa kuchukua nafasi za kisiasa au za utawala wa kisekula ambazo hazihusiani moja kwa moja na utume wao wa kichungaji."
Hii ina maana kuwa wao hawatakiwi kuwa wanasiasa, lakini wana jukumu la kisauti la kinabii – yaani, kusema ukweli kwa mamlaka, kwa niaba ya Mungu na watu Wake.
2. Kiongozi wa Dini Anapoonya kwa Ukali – Je, Ni Sahihi?
Ndiyo – mradi onyo hilo linafanywa kwa hekima, ukweli, na nia ya kusaidia jamii, si kwa chuki wala uchochezi. Yesu mwenyewe aliwaonya viongozi wa kisiasa na wa kidini wa nyakati zake kwa ukali, kwa sababu walikuwa wanapotosha watu.
HITIMISHO
Kwa mujibu wa Sheria za Kanisa Katoliki, kiongozi wa dini ana haki na wajibu wa kuishauri na hata kuionya serikali kwa masuala yanayohusu:
...Maadili ya kijamii,
...Haki za binadamu,
...Ustawi wa wananchi,
...Ukweli wa Injili.
Hii ni sehemu ya utume wake wa kinabii, kichungaji, na kimaadili.
Silvio Mnyifuna