Ray J Enterprise
Member
- Jul 18, 2022
- 49
- 56
UTANGULIZI
Urithi wa Jeshi la Polisi wa kikoloni umekuwa na athari kubwa katika utendaji na muundo wa jeshi la polisi la Tanzania. Wakoloni walianzisha mtindo wa polisi ambao uliundwa kwa misingi ya kudumisha udhibiti na kukandamiza upinzani dhidi ya ukoloni ili kutekeleza sheria za kikoloni, kulinda maslahi ya wakoloni, na kudhibiti wakazi wa eneo hilo badala ya kutumikia na kulinda jamii. Lengo kuu lilikuwa kudumisha utulivu na kuhakikisha ufuasi wa sera za kikoloni, mara nyingi kwa njia za kulazimisha na za kimabavu.
Mtindo huu wa polisi ulitanguliza uaminifu kwa utawala wa kikoloni badala ya ustawi na haki za wakazi wa eneo hilo. Urithi huu umeacha athari za kudumu ambazo zinaendelea kuathiri ufanisi wa jeshi la polisi la Tanzania, weledi, na mtazamo wa umma. Urithi huu umechangia matumizi mabaya ya mamlaka, ukamataji holela, na ukiukaji wa haki za binadamu, na hivyo kudhoofisha imani ya umma kwa polisi.
Mtazamo wa kihistoria wa kudumisha utulivu kwa kutumia nguvu mara nyingi umefunika umuhimu wa ushirikishwaji wa jamii, kuzuia uhalifu, na ulinzi wa polisi. Muundo uliorithiwa kutoka enzi ya ukoloni wakati mwingine umezuia mawasiliano, ufanyaji maamuzi, na uvumbuzi ndani ya jeshi. Zaidi ya hayo, programu za mafunzo zimesisitiza kihistoria mbinu na utekelezaji wa kijeshi badala ya polisi wa jamii, utatuzi wa matatizo na ufahamu wa haki za binadamu.
Changamoto katika Mpito hadi Uhuru
Baada ya kupata uhuru, Tanzania ilirithi jeshi la polisi lenye mitazamo na desturi za kikoloni zilizokita mizizi. Mpito kuelekea uhuru ulileta changamoto katika kubadilisha jeshi la polisi ili liendane na kanuni za kidemokrasia, viwango vya haki za binadamu, na mbinu za polisi zinazozingatia jamii.
Kushinda urithi wa kikoloni kulihitaji mageuzi ya kina, mabadiliko ya kitaasisi, na mabadiliko katika utamaduni wa shirika, ambao umekuwa mchakato wa taratibu na unaoendelea.
Hata hivyo, urithi wa jeshi la polisi la kikoloni umechangia mitazamo hasi na kutoaminiwa kwa polisi wa Tanzania katika jamii. Matukio ya rushwa, matumizi mabaya ya madaraka, na ukosefu wa uwajibikaji yamezidisha malalamiko ya kihistoria na mashaka dhidi ya polisi. Kujenga upya imani na imani ya umma kunahitaji kushughulikia masuala ya msingi yaliyoathiriwa na urithi wa ukoloni na kutekeleza mageuzi ambayo yanatanguliza uwazi, uwajibikaji na ushirikishwaji wa jamii.
SULUHISHO
1. Kufumua upya jeshi la polisi na kulifanya kuwa jeshi la utoaji wa huduma kwa jamii badala ya kuwa taasisi yenye ukiritimba iliyo mbali na wananchi. Nchi nyingi zimeachana na jeshi la polisi ambalo limerithi mifumo ya kikoloni katika uendeshaji wake na badala yake kulifanya kuwa la kisasa lenye kutoa huduma kwa jamii. Kwa upande wa jeshi letu bado linaendelea na mifumo ya kikoloni ya ubabe, ukatili na utumiaji mabavu kuongoza kile wanachokiita ulinzi wa raia na mali zao. Ni muda muafaka wa serikali kufanya mabadiliko katika jeshi letu la polisi kulifanya kuwa la kisasa lenye kutoa huduma kwa jamii, kujiweka karibu na wananchi na kujadiliana juu ya ulinzi na mali zao. Hatuhitaji polisi imara au kiongozi imara ndani ya jeshi la polisi bali tunahitaji taasisi imara ambayo italeta ufanisi katika jamii yetu. Hatuhitaji polisi kupimwa kwa ukatili au ubabe katika kutekeleza majukumu yao bali tunahitaji utu, haki na uzingatiaji wa sheria katika utekelezaji wa majukumu ya kila siku.
2. Kuanzisha Tume Huru ya kipolisi ambayo itakuwa na jukumu la kupokea malalamiko ya kipolisi kama vile ubambikizaji wa kesi kwa raia, vipigo vikali vya polisi kwa raia na ukiukwaji wa haki za binadamu, sheria na kanuni za utumishi wa jeshi la polisi katika kutekeleza majukumu yake kikamilifu kwa jamii. Kwa hali iliyopo sasa ni ngumu kwa matukio ya ukiukwaji wa maadili ya jeshi la polisi kutatuliwa kwa haki kwa kuwa Pilato ni wao wenyewe. Tume hii iundwe na wajumbe wenye ueledi usio na shaka kwa jamii ili kujenga imani kwa jamii.
3. Sera na sheria za kulifanya jeshi liwe la kisasa na huru katika kutimiza majukumu yake. Sera na sheria zitamke wazi aina ya sifa na vigezo vinavyohitajika mtu kuwa mtumishi wa jeshi la polisi na miiko yake kwa kuzingatia mabadiliko ya mifumo ya utawala wa kisasa. Miongozo ya utekelezaji wa majukumu ya kila siku iwekwe wazi na watumishi waijue na kuizingatia. Hii itasaidia sana jeshi la polisi kufanya kazi kwa weledi bila kuathiri haki za binadamu na usawa kwa watu wanaowaongoza. Iwe ni kosa kisheria kwa askari polisi kutojua wajibu wake ipasavyo kwa mujibu wa PGO. Kipimo mojawapo cha mtu kuajiriwa nafasi ya kuwa polisi ajue misingi, sheria na PGO kama ambavyo daktari au nesi hawezi kuajiriwa kwa kutojua misingi ya kazi yake vivyo hivyo iwe kwa jeshi letu la polisi. Hii itapunguza msongamano na rundo la watumishi wasio na sifa ambao hawawezi kutimiza matakwa ya sheria za kipolisi kwa raia. Ni rahisi sana kwa mwananchi kuomba asaidiwe na wanaharakati mitandaoni kuliko kwenda kuripoti kituo cha polisi kwa sababu ni sehemu isiyo amininika kwa wananchi. Huwa najiuliza hivi jeshi la polisi lenyewe huwa halihitaji wataalamu wasomi waliobobea? Kwanini mpaka sasa kiwango cha kujiunga na jeshi la polisi ni kidato cha nne? Tukifanya jeshi kuwa la kutoa huduma tutahitaji watu wenye elimu na maarifa ya juu ili kuendana na mabadiliko ya kiteknolojia. Nchi zilizoendelea hutumia teknolojia ya hali ya juu katika ulinzi na usalama wa raia kwa kuwa hata wataalam waliopo ni wasomi wazuri. Je, kwetu sisi watumishi waliopo wanaweza kutumia mifumo ya kisasa ya teknolojia kutambua na kuzuia uhalifu? Ukiangalia kwa sehemu kubwa tumefanya mapinduzi makubwa ya kuajiri maofisa wenye taaluma ya juu lakini jeshi la polisi tumebaki kuamini kwamba mtu yeyote anaenda kwa kuwa ni kutumia nguvu sana kuliko akili. Dunia ya sasa uhalifu sio nguvu bali ni teknolojia.
Hitimisho
Kwa kumalizia, urithi wa jeshi la polisi wa kikoloni umekuwa na athari ya kudumu katika utendaji, muundo, na mtazamo wa umma wa jeshi la polisi la Tanzania. Kushughulikia athari za kihistoria za ubabe, udhibiti, na mitazamo ya kikoloni ni muhimu kwa kubadilisha jeshi la polisi kuwa taasisi ya kitaaluma, inayowajibika, na inayozingatia jamii.
Kwa kutambua yaliyopita na kutekeleza mageuzi yanayoendana na maadili ya kidemokrasia na kanuni za haki za binadamu, Tanzania inaweza kuondokana na changamoto zilizorithiwa kutoka enzi ya ukoloni na kujenga jeshi la polisi linalohudumia na kulinda raia wake wote ipasavyo.
Ukivutiwa na andiko hili naomba kura yako.
Asante na Mungu akubariki sana 🙏
Urithi wa Jeshi la Polisi wa kikoloni umekuwa na athari kubwa katika utendaji na muundo wa jeshi la polisi la Tanzania. Wakoloni walianzisha mtindo wa polisi ambao uliundwa kwa misingi ya kudumisha udhibiti na kukandamiza upinzani dhidi ya ukoloni ili kutekeleza sheria za kikoloni, kulinda maslahi ya wakoloni, na kudhibiti wakazi wa eneo hilo badala ya kutumikia na kulinda jamii. Lengo kuu lilikuwa kudumisha utulivu na kuhakikisha ufuasi wa sera za kikoloni, mara nyingi kwa njia za kulazimisha na za kimabavu.
Mtindo huu wa polisi ulitanguliza uaminifu kwa utawala wa kikoloni badala ya ustawi na haki za wakazi wa eneo hilo. Urithi huu umeacha athari za kudumu ambazo zinaendelea kuathiri ufanisi wa jeshi la polisi la Tanzania, weledi, na mtazamo wa umma. Urithi huu umechangia matumizi mabaya ya mamlaka, ukamataji holela, na ukiukaji wa haki za binadamu, na hivyo kudhoofisha imani ya umma kwa polisi.
Mtazamo wa kihistoria wa kudumisha utulivu kwa kutumia nguvu mara nyingi umefunika umuhimu wa ushirikishwaji wa jamii, kuzuia uhalifu, na ulinzi wa polisi. Muundo uliorithiwa kutoka enzi ya ukoloni wakati mwingine umezuia mawasiliano, ufanyaji maamuzi, na uvumbuzi ndani ya jeshi. Zaidi ya hayo, programu za mafunzo zimesisitiza kihistoria mbinu na utekelezaji wa kijeshi badala ya polisi wa jamii, utatuzi wa matatizo na ufahamu wa haki za binadamu.
Changamoto katika Mpito hadi Uhuru
Baada ya kupata uhuru, Tanzania ilirithi jeshi la polisi lenye mitazamo na desturi za kikoloni zilizokita mizizi. Mpito kuelekea uhuru ulileta changamoto katika kubadilisha jeshi la polisi ili liendane na kanuni za kidemokrasia, viwango vya haki za binadamu, na mbinu za polisi zinazozingatia jamii.
Kushinda urithi wa kikoloni kulihitaji mageuzi ya kina, mabadiliko ya kitaasisi, na mabadiliko katika utamaduni wa shirika, ambao umekuwa mchakato wa taratibu na unaoendelea.
Hata hivyo, urithi wa jeshi la polisi la kikoloni umechangia mitazamo hasi na kutoaminiwa kwa polisi wa Tanzania katika jamii. Matukio ya rushwa, matumizi mabaya ya madaraka, na ukosefu wa uwajibikaji yamezidisha malalamiko ya kihistoria na mashaka dhidi ya polisi. Kujenga upya imani na imani ya umma kunahitaji kushughulikia masuala ya msingi yaliyoathiriwa na urithi wa ukoloni na kutekeleza mageuzi ambayo yanatanguliza uwazi, uwajibikaji na ushirikishwaji wa jamii.
SULUHISHO
1. Kufumua upya jeshi la polisi na kulifanya kuwa jeshi la utoaji wa huduma kwa jamii badala ya kuwa taasisi yenye ukiritimba iliyo mbali na wananchi. Nchi nyingi zimeachana na jeshi la polisi ambalo limerithi mifumo ya kikoloni katika uendeshaji wake na badala yake kulifanya kuwa la kisasa lenye kutoa huduma kwa jamii. Kwa upande wa jeshi letu bado linaendelea na mifumo ya kikoloni ya ubabe, ukatili na utumiaji mabavu kuongoza kile wanachokiita ulinzi wa raia na mali zao. Ni muda muafaka wa serikali kufanya mabadiliko katika jeshi letu la polisi kulifanya kuwa la kisasa lenye kutoa huduma kwa jamii, kujiweka karibu na wananchi na kujadiliana juu ya ulinzi na mali zao. Hatuhitaji polisi imara au kiongozi imara ndani ya jeshi la polisi bali tunahitaji taasisi imara ambayo italeta ufanisi katika jamii yetu. Hatuhitaji polisi kupimwa kwa ukatili au ubabe katika kutekeleza majukumu yao bali tunahitaji utu, haki na uzingatiaji wa sheria katika utekelezaji wa majukumu ya kila siku.
2. Kuanzisha Tume Huru ya kipolisi ambayo itakuwa na jukumu la kupokea malalamiko ya kipolisi kama vile ubambikizaji wa kesi kwa raia, vipigo vikali vya polisi kwa raia na ukiukwaji wa haki za binadamu, sheria na kanuni za utumishi wa jeshi la polisi katika kutekeleza majukumu yake kikamilifu kwa jamii. Kwa hali iliyopo sasa ni ngumu kwa matukio ya ukiukwaji wa maadili ya jeshi la polisi kutatuliwa kwa haki kwa kuwa Pilato ni wao wenyewe. Tume hii iundwe na wajumbe wenye ueledi usio na shaka kwa jamii ili kujenga imani kwa jamii.
3. Sera na sheria za kulifanya jeshi liwe la kisasa na huru katika kutimiza majukumu yake. Sera na sheria zitamke wazi aina ya sifa na vigezo vinavyohitajika mtu kuwa mtumishi wa jeshi la polisi na miiko yake kwa kuzingatia mabadiliko ya mifumo ya utawala wa kisasa. Miongozo ya utekelezaji wa majukumu ya kila siku iwekwe wazi na watumishi waijue na kuizingatia. Hii itasaidia sana jeshi la polisi kufanya kazi kwa weledi bila kuathiri haki za binadamu na usawa kwa watu wanaowaongoza. Iwe ni kosa kisheria kwa askari polisi kutojua wajibu wake ipasavyo kwa mujibu wa PGO. Kipimo mojawapo cha mtu kuajiriwa nafasi ya kuwa polisi ajue misingi, sheria na PGO kama ambavyo daktari au nesi hawezi kuajiriwa kwa kutojua misingi ya kazi yake vivyo hivyo iwe kwa jeshi letu la polisi. Hii itapunguza msongamano na rundo la watumishi wasio na sifa ambao hawawezi kutimiza matakwa ya sheria za kipolisi kwa raia. Ni rahisi sana kwa mwananchi kuomba asaidiwe na wanaharakati mitandaoni kuliko kwenda kuripoti kituo cha polisi kwa sababu ni sehemu isiyo amininika kwa wananchi. Huwa najiuliza hivi jeshi la polisi lenyewe huwa halihitaji wataalamu wasomi waliobobea? Kwanini mpaka sasa kiwango cha kujiunga na jeshi la polisi ni kidato cha nne? Tukifanya jeshi kuwa la kutoa huduma tutahitaji watu wenye elimu na maarifa ya juu ili kuendana na mabadiliko ya kiteknolojia. Nchi zilizoendelea hutumia teknolojia ya hali ya juu katika ulinzi na usalama wa raia kwa kuwa hata wataalam waliopo ni wasomi wazuri. Je, kwetu sisi watumishi waliopo wanaweza kutumia mifumo ya kisasa ya teknolojia kutambua na kuzuia uhalifu? Ukiangalia kwa sehemu kubwa tumefanya mapinduzi makubwa ya kuajiri maofisa wenye taaluma ya juu lakini jeshi la polisi tumebaki kuamini kwamba mtu yeyote anaenda kwa kuwa ni kutumia nguvu sana kuliko akili. Dunia ya sasa uhalifu sio nguvu bali ni teknolojia.
Hitimisho
Kwa kumalizia, urithi wa jeshi la polisi wa kikoloni umekuwa na athari ya kudumu katika utendaji, muundo, na mtazamo wa umma wa jeshi la polisi la Tanzania. Kushughulikia athari za kihistoria za ubabe, udhibiti, na mitazamo ya kikoloni ni muhimu kwa kubadilisha jeshi la polisi kuwa taasisi ya kitaaluma, inayowajibika, na inayozingatia jamii.
Kwa kutambua yaliyopita na kutekeleza mageuzi yanayoendana na maadili ya kidemokrasia na kanuni za haki za binadamu, Tanzania inaweza kuondokana na changamoto zilizorithiwa kutoka enzi ya ukoloni na kujenga jeshi la polisi linalohudumia na kulinda raia wake wote ipasavyo.
Ukivutiwa na andiko hili naomba kura yako.
Asante na Mungu akubariki sana 🙏
