Mkunde vipi tena!acha bhas ujinga kujifunza lugha ya,asili ni ukabila peleka chuki huko
Ukabila ni Identity ya Tanzania!Hili wimbi la Ukabila linatawala sana sasa hapa JF,..!
Wamachame siyo wachaga?? Mnatuchanganya!!!!!heri ya mwaka mpya kwa kimachame inakuwaje
Hujalazimishwa kujifunza wala kupitia huu uzi...!!!Ni wezi mno, haina haja hata ya kujifunza lugha lao.
IRUVA- munguNantwambe-umeamkaje /kwa wanaume
Nantwama-umeamkaje/wanawake
Nesindiswa mbe-umeshindaje /baba
Nesindiswa ma-umeshindaje/ kwa mwanamke
mwana-mtoto
Msoro/Msero- Son
Sambura-Daughter
Mfu- mabinti tayar ameolewa, wingi ni wefu
Mmi-Mume
Mka-mke
Ndami-baba yake mumeo
Mammiy- mama yake mume
Mkyeku/mcheku/ msheku - bibi
Mmiku/ meku- babu
Boo/ kyeni/kyan-nyumbani
Mkunde- mpendwa
Itondo-mjinga
isembo-mpumbavu
Mukha/ mringa- maji
Memba/maemba-mahindi
Soko/ maraki-maharage
Mshele-mchele
Mburu-mbuzi
Nguku-kuku
Ngumbe-ngombe
Yanri-Kondoo
Kite-mbwa
Mbaka-Paka
Ifururu-Bundi
Ingala-kaa
kinyany-Mamba
Iketi-Mtu ambaye ni single hajaoa
Shonga-Chakula
Kyandu-kisu
Upanga/ubanga-Panga
Ikumbi-jembe
Nungu-chungu
Muruwa/malela-maziwa
Mnswa-uji
Iseka-mwanaume ambaye hajatairiwa
Mwi-Jua
Mbwaa-Mvua
Iruwa-Mungu
Mbishwa-Shetani
Kifuu-kaburi
vifuu-makaburi
Safari-kyaro
Inyinyi-Mwizi
Mang'aa-malaya
ikokoi-Panya
Isosoro-Mjusi
Ilemba-kudanganya
Udede-Ukweli
Karibuni sana kwa atakayehitaji maana ya neno fulani nitamwambia kwa kichaga inaitwaje
Ukisema hii ni lugha ya kichaga, lazima, narudia, lazima useme ni lahaja ipi ya kichaga unaizungumzia.Zipo lahaja kadhaa za kichaga.Mimi nilifundishwa lahaja ya kirombo na mdau wa hapa SHIEKA. Kwenye introduction ya somo alinieleza kwamba kuna kimarangu, kiuru, kikibosho, kimachame, kisiha nk.Kichaga si lugha moja inayozungumzwa kote kilimanjaro.
*newonikya ni nkoku*unaweza ukasema heri ya mwaka muya ama newonikywa mwaka